فرهنگ آپارتمان نشینی
با کلیک کردن بر روی هر مطلب فرعی از لیست موضوعات ویژه نامه در ذیل، به مقاله مرتبط مطلب جهت مطالعه دسترسی خواهید یافت.
آپارتمان نشینی، آسیبها و چالشها
رشد جمعیت شهری و گذر زمان در چند دهه گذشته عاملی بود تا تغییرات بنیادی و اساسی در نحوه و شکل زندگی مردم به وجود آید؛ خارج شدن خانه ها از فضایی که وسعت آن امروزه برای نسل جدید کمتر در تخیل می گنجد و تبدیل شدن آنها به خانه هایی در ابعاد کوچک تر، به گونه ای که هر خانه روی خانه ای دیگر بنا شده، مدلی از زندگی را در خانه هایی به نام آپارتمان به وجود آورده است. مدلی که زندگی در آن خلاف زندگی در خانه های حیاط دار و بزرگ تابع قواعد و قانون خاص خودش است.
هر چند در قوانین مدون، تعریف خاصی از آپارتمان نشده است، در اصطلاح می توان گفت: آپارتمان، عبارت است از یک واحد مستقل در ساختمان چند طبقه که از آن برای سکونت یا کار استفاده می شود و مالکیت در آن، شامل دو قسمت اختصاصی و مشترک (عمومی) است. به این نوع سکونت و هم جواری، در اصطلاح رایج، «آپارتمان نشینی» گفته می شود.
به طور معمول، دریک مجتمع مسکونی، افراد با فرهنگ های متفاوت و شیوه های مختلف زندگی دور هم جمع می شوند که زمینه ساز مشکلات فراوانی برای اعضاست.
در ساختار سنتی، فضای پهناور، حیاط بزرگ و نوع زندگی در این خانه ها به کودکان فرصت بیشتری می داد تا حس کودکانه خود را ارضا کنند و از این راه بتوانند با اجتماع ارتباط بهتری برقرار کنند و خود را آماده پذیرش نقش های مشارکتی در جامعه سازند.
در خانه های آپارتمانی، فرزندان و کودکان در محیطی بسته، مجبورند برای رعایت کردن حال همسایگان، خود را با فضای موجود سازگار کنند و با خاموش کردن احساس کودکانه، فشار روانی زیادی را تحمل کنند. جدای از این مسئله، باید به بایدها و نبایدهای پدر و مادر نیز گردن نهند.
بررسی و مقایسه زندگی آپارتمان نشینی با زندگی سنتی
خانم! از خانه ی خود راضی هستی؟
فرهنگ آپارتمان نشینی
قانون و فرهنگ، جزء لاینفک هر زندگی آپارتمان نشینی بوده و نادیده گرفتن این بخش مهم در زندگی آپارتمانی به وجود آورنده بخش بزرگی از مشکلات اجتماعی و معضلات روانی در این محدوده است. رسیدن به یک فرهنگ واحد در هر مجموعه آپارتمانی در حالی است که هر خانواده ساکن درهر واحد مسکونی فرهنگ آپارتمانی خاص خودش را دارد و همسو و همراه کردن همه فرهنگ ها با یکدیگر در یک فرهنگ در عرصه عمل کاری غیر ممکن به حساب می آید.
با این حال وارد شدن و زندگی کردن در مجتمع های آپارتمانی دو اصل بدیهی است، با توجه به محدودیت های زندگی آپارتمان نشینی:
1) باید رعایت حقوق دیگران مهم شمرده شود.
2) در انتظار رعایت حقوق و قوانین از جانب دیگران نباشید. و شایسته است مصداق این حدیث باشیم «لیسَ حُسنُ الجِوارِ کفُّ الذی وَلکن حُسنُ الجِوارِالصَّبر عَلَی الذی»(تحف العقول، ص409) همسایگی خوب تنها این نیست که آزار نرسانی، بلکه خوش همسایگی این است که در برابر آزار و اذیت همسایه صبر داشته باشی.
سبک زندگی و فرهنگ آپارتمان نشینی
فرهنگ صحیح آپارتمان نشینی از منظر اسلام
فرهنگ آپارتمان نشینی را رعایت نماییم
آپارتمان نشینی با تکیه بر الگوی فرهنگی ایرانی ـ اسلامی در معماری اسلامی ایرانی
آپارتمان نشینی مسئولیت پذیری و آرامش
همسایه داری از دیدگاه اسلام
بایسته های اخلاقی که باید در حق گروه همسایگان رعایت شود، در کلام معصومان(ع) با عنوان «حسن الجوار» یا خوش همسایگی بیان شده است. رهبران دین، پیروان خود را به خو ش همسایگی سفارش کرده اند.
امام صادق(ع) فرمود: «عَلیکُمُ بِحُسْنِ الجَوارِ فَاِنٌ اللهَ امَرَ بِذلِکَ؛ بر شما باد به حسن همسایگی که خداوند به این کار فرمان داده است.»
این فرمان، همان چیزی است که در آیه 37 سوره نساء در مورد همسایه سفارش شده است.
رعایت حقوق همسایه از نشانه های مسلمانی است؛ زیرا مسلمانی و ایمان حقیقی به گفتار نیست، بلکه رفتار آدمی است که حقیقت ایمان را آشکار می سازد. از این رو،پیامبر اکرم(ص) فرمود: «أحْسِنْ مُجاوَرَةَ مَن جاوَرَک تَکُن مؤمِنًا؛ با همسایه ات نیکو همسایه داری کن تا مؤمن باشی.»
از مواردی که در روایات به آن تأکید شده، جویا شدن از حال همسایه است و شریک شدن در غم و شادی و همدردی با آنها، نمونه های دلجویی کردن از همسایه است. امروزه زندگی شهرنشینی و ماشینی، میان انسانها فاصله ایجاد کرده است و کمتر اتفاق می افتد که همسایه ها خود را در غم و شادی یکدیگر شریک کنند و چه زیبا سعدی این معنا را در این بیت سروده که:
بیگانگی نگر که من و یار چون دو چشم
همسایه ایم و خانه هم را ندیده ایم
حضرت علی(ع) در کلامی، دلجویی کردن از همسایه را از نشانه های خوش همسایگی برشمرد و فرمود: «مِنْ حُسْنِ الجَوارِ تفَقُّدُ الجْارِ؛ از نشانه های حسن همسایگی، جویا شدن از احوال همسایه است.»
حقوق همسایگان در سیره و سخن نبوی(ص)
مناسبات اخلاقی و رفتاری با همسایگان
جلوه هایی از اخلاق همسایه داری مدرن (آپارتمان نشینی)
همسایه داری در سیره بزرگان
مرحوم سیدجواد عاملی صاحب مفتاح الکرامه از شاگردان علامه سیدمهدی بحرالعلوم(ره) بود.
شبی موقع صرف شام، علامه بحرالعلوم (ره)، سید را به منزل خویش احضار کرد و وقتی شاگرد به منزل استاد رسید، دید استاد کنار سفره نشسته و دست به غذا نمی زند. علامه بحرالعلوم با خشم شاگرد را مورد عتاب قرار داده و فرمود: سیدجواد! از خدا نمی ترسی، از خدا شرم نداری؟ شاگرد که متحیر مانده بود، تقصیر خود را از استاد جویا شد؟ ظاهراً سیدجواد عاملی، همسایهای داشت که هفت شبانه روز چیزی برای خوردن نداشتهاند و خرما از بقال قرض کرده بودند و روز هفتم دیگر بقال به او قرض نداده و او شرمنده شده بود. شاگرد اظهار بی اطلاعی کرد! علامه او را مورد توبیخ قرار داد که: «همه داد و فریادهای من برای این است که چرا اطلاع نداشتی؟ وگرنه، اگر باخبر بودی و کمک نمی کردی، مسلمان نبودی و یهودی بودی». سپس سینی غذای بزرگی را که آماده کرده بود، با مقداری پول به شاگرد داد، تا به همسایهاش برساند.»(سیمای فرزانگان /252، به نقل از افق حوزه - افق پارسایی 2)
گزارش افطاری مقام معظم رهبری با همسایگان بیت رهبری
اخلاق همسایه داری در سیره آیت الله العظمی بهجت رحمه الله
خاطرات همسایه چهل ساله آیت الله بهجت(ره)
مزیت ها و مهارت های آپارتمان نشینی
رفت و آمد به موقع ساکنان در ساعت های معینی از شب و روز و رعایت کردن حقوق همسایگان در مهمانی ها و شب نشینی ها، ساکنان مجتمع های مسکونی را افرادی منظم بار می آورد. مواردی مثل، استفاده نکردن شخصی از قسمت های اشتراکی و رعایت حقوق طبقه های پایین و بالا، ساکنان را به رعایت کردن قانون وادار می کند و آنها را در برابر اجتماع، افرادی قانونمند و با انضباط می سازد.
در یک مجتمع مسکونی، افرادی که از نظر اخلاقی و رفتاری، خودساخته باشند و شئون اخلاقی را رعایت کنند، می توانند محیط امن و شایسته ای را برای زندگی یکدیگر ایجاد کنند. در این صورت، مرد خانواده، با اطمینان خاطر، به مسافرت های کاری می رود و از تنهایی زن و فرزند خود نگران نیست. در صورت مسافرت یا ترک منزل برای مدت طولانی نیز واحد آپارتمانی از دزدان یا دیگر ناامنی ها در امان است و این امنیت، در سایه زندگی آپارتمان نشینی به دست می آید.
اعضای ساکن یک مجتمع آپارتمان نشینی می توانند با منش صحیح اخلاقی، مصداق واقعی همدلی و اتحاد باشند. این افراد، با احترام گذاردن به حقوق یکدیگر و همیاری و همکاری در جهت رفع نیازهای مجتمع مسکونی می توانند فضای دوستانه ای را بر مجتمع خود حاکم سازند، تا در سایه آن، در تکامل مادی و معنوی یکدیگر تأثیرگذار باشند؛ مراسم مشترک، نماز جماعت و دعای گروهی، برطرف کردن نیازهای مجتمع به صورت دسته جمعی و مانند آن، جلوه هایی از این همدلی و اتحاد اعضای ساکن در مجتمع مسکونی است.