بررسی تطبیقی سازمان دعوت عباسیان و سازمان وکالت امامیه

(مراحل شکل گیري و عوامل پیدایش)

محمدرضا جباري* / محمدکاظم ملبوبی**

چكيده
سازما نهاي دعوت عباسیان و وکالت امامیه، دو سازمان مخفی بودند که در مناطق مختلف
 سرزمین هاي اسلامی فعالیت می کردند. امامان شیعه در زمان حضور براي ارتباط با
شیعیان از سازمان وکالت استفاده می کردند. عباسیان نیز براي گسترش دعوت خود از
داعیان بهره م یبردند. با بررسی تطبیقی این دو سازمان، داوري بهتر تاریخی درباره عملکرد
امامان و شیعیان، و عباسیان و پیروانشان امکان پذیر میشود.
پرسش اصلی در این مقاله آن است که این دو سازمان چه تفاوت ها و شباه ت هایی در
مرحله شکل گیري و عوامل پیدایش داشته اند؟ عباسیان وارث تشکیلات دعوت ابوهاشم
بودند، ولی امامیه سازمان وکالت را خود تأسیس کرده بودند. تلاش براي رسیدن به
اهداف، وجود اختناق، فعالیت جناح هاي رقیب، وجود زمینه هاي مساعد، لزوم ارتباط با
پیروان و جمع آوري منابع مالی، از عوامل پیدایش هر دو سازمان بود، علاوه بر این ، در
 سازمان وکالت، دشواري ارتباط امام با شیعیان و ایجاد آمادگی براي دوران غیبت نیز از 
عوامل پیدایش آن شمرده میشود.

لطفا جهت دانلود به فایل پیوست مراجعه شود.